Docker یکی از ابزارهای انقلابی در دنیای توسعه نرم‌افزار و زیرساخت‌های IT است که زندگی برنامه‌نویسان و مدیران سیستم را ساده‌تر کرده است. با Docker، می‌توانید برنامه‌ها و سرویس‌های خود را در محیط‌هایی ایزوله به نام کانتینر اجرا کنید. در این مقاله، با رویکردی جامع و کاربردی، نحوه نصب و راه‌اندازی Docker را در سیستم‌عامل‌های ویندوز و لینوکس بررسی می‌کنیم.
Docker چیست و چه کاربردی دارد؟
قبل از شروع مراحل نصب، بهتر است بدانیم Docker چیست و چرا باید از آن استفاده کنیم.
Docker یک فناوری کانتینری است که به شما این امکان را می‌دهد که نرم‌افزارهای خود را همراه با تمام وابستگی‌ها، کتابخانه‌ها و تنظیمات موردنیاز در قالب کانتینر اجرا کنید. این کانتینرها در هر سیستمی که Docker پشتیبانی کند، به همان شکل عمل خواهند کرد.
برخی از مزایای استفاده از Docker عبارتند از:
- سازگاری بالا: برنامه‌های اجراشده در Docker مستقل از سیستم‌عامل اجرا می‌شوند.
- سبکی و سرعت: برخلاف ماشین‌های مجازی، کانتینرها سبک‌تر و سریع‌تر هستند.
- سهولت در توسعه و انتشار نرم‌افزارها: شما می‌توانید برنامه‌های خود را به‌سادگی بسته‌بندی و توزیع کنید.
پیش‌نیازهای نصب Docker
برای نصب Docker در ویندوز یا لینوکس، ابتدا باید موارد زیر را بررسی کنید:
سیستم‌عامل سازگار:
- ویندوز: نسخه‌های 10 و 11 (64 بیتی) یا ویندوز سرور 2016 به بعد.
- لینوکس: توزیع‌های اصلی مانند اوبونتو، دبین، سنت‌اواس، یا ردهت.
منابع سخت‌افزاری:
- حداقل 4 گیگابایت
- فضای دیسک کافی (حداقل 10 گیگابایت).
دسترسی به اینترنت:
برای دانلود Docker و وابستگی‌های آن.
مجوزهای مدیریتی (Admin):
برای نصب Docker باید به‌عنوان کاربر مدیر وارد سیستم شوید.
نصب Docker در ویندوز
در ادامه با مراحل گام به گام نصب داکر بر روی ویندوز با ما همراه باشید :
1.دانلود Docker Desktop
برای شروع، به سایت رسمی Docker مراجعه کرده و نسخه ویندوزی Docker Desktop را دانلود کنید. این نسخه برای ویندوز 10 و نسخه‌های جدیدتر طراحی شده است.
2. نصب Docker Desktop
- فایل نصبی را اجرا کنید.
- در پنجره نصب، گزینه “Enable WSL 2 Features” را فعال کنید. این گزینه به شما امکان استفاده از Windows Subsystem for Linux (WSL) نسخه 2 را می‌دهد.
- مراحل نصب را با کلیک بر روی “Next” تکمیل کنید.
3.فعال‌سازی WSL 2
WSL 2 (Windows Subsystem for Linux) برای اجرای Docker در ویندوز ضروری است. اگر هنوز WSL 2 را فعال نکرده‌اید، مراحل زیر را انجام دهید:
- خط فرمان (Command Prompt) را به‌عنوان مدیر اجرا کنید.
- دستور زیر را وارد کنید:
- wsl –install
- سیستم خود را ری‌استارت کنید.
4.راه‌اندازی Docker Desktop
پس از نصب و ری‌استارت سیستم، Docker Desktop را باز کنید. در صورت موفقیت‌آمیز بودن نصب، وضعیت “Running” در پنجره اصلی نمایش داده می‌شود.
5.تست عملکرد Docker
برای اطمینان از نصب موفقیت‌آمیز، دستور زیر را در خط فرمان اجرا کنید:
docker run hello-world
اگر پیامی مبنی بر اجرای موفق کانتینر دریافت کردید، نصب Docker کامل شده است.
نصب Docker در لینوکس
نصب Docker در لینوکس بسته به توزیع شما ممکن است کمی متفاوت باشد. در این بخش، مراحل نصب Docker روی اوبونتو (یکی از محبوب‌ترین توزیع‌های لینوکس) را بررسی می‌کنیم.
1.بروزرسانی سیستم
پیش از هر چیز، مخازن سیستم خود را بروزرسانی کنید. این کار در سیستم‌های اوبونتو با دستور زیر انجام می‌شود:
sudo apt update && sudo apt upgrade
2.نصب پیش‌نیازها
برای اطمینان از عملکرد صحیح Docker، برخی بسته‌های ضروری را نصب کنید:
sudo apt install apt-transport-https ca-certificates curl software-properties-common
3.افزودن کلید GPG رسمی Docker
کلید GPG برای تأیید صحت بسته‌های دانلودی استفاده می‌شود:
curl -fsSL https://download.docker.com/linux/ubuntu/gpg | sudo gpg –dearmor -o /usr/share/keyrings/docker-archive-keyring.gpg
4.افزودن مخزن Docker
مخازن Docker را به سیستم اضافه کنید:
echo “deb [arch=amd64 signed-by=/usr/share/keyrings/docker-archive-keyring.gpg] https://download.docker.com/linux/ubuntu $(lsb_release -cs) stable” | sudo tee /etc/apt/sources.list.d/docker.list > /dev/null
5.نصب Docker
Docker Engine و ابزارهای مرتبط را نصب کنید:
sudo apt update
sudo apt install docker-ce docker-ce-cli containerd.io
6.بررسی نصب
برای اطمینان از نصب صحیح، دستور زیر’ را اجرا کنید:
sudo docker run hello-world
در صورتی که پیامی مبنی بر اجرای موفقیت‌آمیز کانتینر دریافت کردید، نصب کامل شده است.
پیکربندی‌های اولیه Docker
آموزش پیکربندی اولیه داکر می تواند خیلی به شما کمک کند پس در ادامه با دقت مراحل را دنبال کنید :
اجرای Docker بدون sudo
برای سهولت استفاده از Docker، می‌توانید کاربر خود را به گروه Docker اضافه کنید:
sudo usermod -aG docker $USER
پس از اجرای دستور بالا، سیستم را ری‌استارت کنید یا دستور زیر را وارد کنید:
newgrp docker
تغییر تنظیمات پیش‌فرض
اگر نیاز به تغییر پورت پیش‌فرض یا مسیر ذخیره‌سازی کانتینرها دارید، می‌توانید فایل تنظیمات Docker را ویرایش کنید:
sudo nano /etc/docker/daemon.json
به‌عنوان مثال، برای تغییر مسیر دیسک کانتینرها:
{
“data-root”: “/new/docker/path”
}
سپس سرویس Docker را ری‌استارت کنید:
sudo systemctl restart docker
تفاوت نصب Docker در ویندوز و لینوکس
پیچیدگی نصب:
نصب Docker در ویندوز به دلیل نیاز به WSL 2 و Virtualization کمی پیچیده‌تر از لینوکس است.
رابط کاربری:
Docker Desktop برای ویندوز دارای رابط کاربری گرافیکی است که کار با آن را برای کاربران مبتدی آسان‌تر می‌کند. در لینوکس، همه چیز از طریق ترمینال انجام می‌شود.
کارایی:
در لینوکس، Docker به صورت بومی اجرا می‌شود، اما در ویندوز نیازمند لایه‌های اضافی مانند WSL 2 است که ممکن است کمی بر عملکرد تاثیر بگذارد.
نکات نهایی برای استفاده از Docker
بروزرسانی منظم Docker:
همواره از جدیدترین نسخه Docker استفاده کنید تا از آخرین قابلیت‌ها و رفع اشکالات بهره‌مند شوید.
مطالعه مستندات Docker:
مستندات رسمی Docker را مرور کنید تا با ابزارها و قابلیت‌های پیشرفته آن آشنا شوید.
آموزش کار با Docker Compose:
برای مدیریت بهتر کانتینرها و شبکه‌ها، یادگیری Docker Compose بسیار مفید است.
نتیجه گیری
Docker ابزاری قدرتمند برای استقرار و مدیریت اپلیکیشن‌ها است که به شما امکان اجرای برنامه‌ها در محیط‌های ایزوله را می‌دهد. با نصب Docker و یادگیری Docker Compose، می‌توانید فرآیندهای توسعه و مدیریت سیستم خود را بهبود دهید.
برای یادگیری بیشتر و دسترسی به آموزش‌های جامع‌تر در مورد Docker و پایگاه داده‌ها، به پایگاه داده پیشتاز سر بزنید. همین حالا شروع کنید و پروژه‌های خود را با راهنمایی‌های حرفه‌ای ما به سطح بالاتری ببرید!
سوالات متدوال
1.آیا Docker بر روی همه نسخه‌های ویندوز قابل نصب است؟
Docker فقط بر روی ویندوز 10 و 11 (نسخه‌های 64 بیتی) و ویندوز سرور 2016 به بعد قابل نصب است. همچنین برای اجرای Docker نیاز به فعال‌سازی WSL 2 دارید.
2.آیا Docker با سرویس‌های ابری هم سازگار است؟
بله، Docker با بسیاری از سرویس‌های ابری مانند AWS، Google Cloud و Azure سازگار است و می‌توان از آن برای ایجاد و استقرار اپلیکیشن‌ها در این سرویس‌ها استفاده کرد.
3.چگونه می‌توانم Docker را به‌روز نگه دارم؟
برای به‌روزرسانی Docker می‌توانید از دستور docker update در لینوکس یا از رابط کاربری Docker Desktop در ویندوز استفاده کنید.