لینوکس یکی از قدرتمندترین و منعطف‌ترین سیستم‌عامل‌های متن‌باز در جهان است. آشنایی با دستورات کلیدی لینوکس نه تنها به شما کمک می‌کند تا با کارایی بیشتری کارهای خود را انجام دهید، بلکه شما را قادر می‌سازد تا به طور مؤثرتر با این سیستم‌عامل کار کنید. در این مطلب، به معرفی بیش از 50 دستور ضروری لینوکس پرداخته‌ایم که هر کاربری باید آن‌ها را بداند.
دستور های ضروری لینوکس
1.IS
برای نمایش فایلها و پوشه‌های موجود در دایرکتوری فعلی استفاده می‌شود
IS
2.cd
برای تغییر دایرکتوری به مسیر دیگر استفاده می‌شود.
cd
3.pwd
مسیر فعلی که در آن قرار دارید را نمایش می‌دهد.
pwd
4.mkdir
ایجاد یک دایرکتوری جدید.
mkdir
5.rmdir
حذف یک دایرکتوری خالی.
rmdir empty_folder
6.rm
برای حذف فایلها یا دایرکتوری‌ها استفاده می‌شود.
rm filename.txt # حذف فایل
rm -r foldername # حذف پوشه و تمام محتویات آن
7.cp
کپی کردن فایلها یا پوشه‌ها
cp source_file destination_file کپی فایل
cp -r source_directory destination_directory کپی دایرکتوری
.
mv.8
جابجا کردن یا تغییر نام فایلها و پوشه ها.
mv old_name new_name
mv file.txt /path/to/destination
9.touch
ایجاد یک فایل جدید یا به‌روزرسانی زمان آخرین تغییر یک فایل.
touch newfile.txt
10.cat
نمایش محتوای یک فایل در ترمینال.
cat filename.txt
11.more
نمایش محتوای فایل به صورت صفحه به صفحه (کاربردی برای فایل‌های بزرگ).
more filename.txt
12.less
مانند دستور more، اما با قابلیت اسکرول به بالا و پایین.
less filename.txt
13.head
نمایش خطوط ابتدایی یک فایل.
head filename.txt
14.tail
نمایش خطوط انتهایی یک فایل. این دستور برای مشاهده آخرین لاگ‌ها بسیار مفید است.
tail filename.txt
15.Grep
جستجو در فایلها با استفاده از الگوی مشخص.
grep “search_term” filename.txt
16.find
جستجو برای فایلها و پوشه‌ها در دایرکتوری‌های مختلف بر اساس نام یا سایر معیارها.
find /path -name filename
17.locate
یافتن سریع فایلها با استفاده از پایگاه داده‌ای که قبلاً ایجاد شده است.
locate filename
18.chmode
تغییر مجوزهای دسترسی به فایلها و پوشه‌ها.
chmod 755 filename
19.chown
تغییر مالکیت فایلها و پوشه‌ها به کاربر یا گروه دیگر.
chown user:group filename
- df
نمایش میزان فضای دیسک استفاده شده و فضای باقی‌مانده.
df -h
21.du
نمایش میزان فضای اشغال‌شده توسط فایلها و دایرکتوری‌ها.
du -sh foldername
22.top
نمایش لحظه‌ای فرآیندهای در حال اجرا و میزان مصرف منابع سیستم.
top
23.ps
نمایش لیستی از فرآیندهای در حال اجرا.
ps aux
24.kill
برای متوقف کردن یک فرآیند با استفاده از شناسه (PID).
kill PID
25.ping
ارسال درخواست پینگ برای بررسی وضعیت اتصال به یک سرور یا دستگاه.
ping example.com
26.wget
دانلود فایلها از طریق اینترنت.
wget http://example.com/file
27.curl
انتقال داده‌ها با استفاده از پروتکل‌های اینترنتی مانند. HTTP
curl http://example.com
28.nano
یک ویرایشگر متن ساده در ترمینال.
nano filename.txt
29.vim
ویرایشگر متن پیشرفته و قدرتمند.
vim filename.txt
- tar
فشرده‌سازی یا استخراج فایل‌های آرشیو.
tar -czvf archive.tar.gz /path/to/folder # فشرده‌سازی
tar -xzvf archive.tar.gz # استخراج
31.zip
فشرده‌سازی فایلها در قالب zip.
zip archive.zip filename
32.unzip
استخراج فایل‌های zip.
unzip archive.zip
33.ssh
اتصال به سرور راه دور از طریق پروتکل SSH.
ssh user@host
34.scp
کپی کردن فایلها بین دو سرور با استفاده از. SSH
scp filename user@remote:/path
- rsync
ابزار همگام‌سازی فایلها بین دو مکان، با قابلیت انتقال فایلها به‌صورت امن.
rsync -avz /source/ user@remote:/destination/
36.history
نمایش تاریخچه دستورات وارد شده در ترمینال.
history
37.alias
ایجاد نام مستعار برای دستورات طولانی.
alias ll=’ls -la’
38.uname
نمایش اطلاعات پایه‌ای سیستم‌عامل.
uname -a
- whoami
نمایش نام کاربری فعلی.
whoami
- passwd
تغییر رمز عبور کاربر.
passwd
41.sudo
اجرا کردن دستورات با دسترسی مدیر (superuser).
sudo command
- apt-get
مدیریت بسته‌ها در توزیع‌های مبتنی بر دبیان (نصب، به‌روزرسانی، حذف).
sudo apt-get install package_name
- yum
مدیریت بسته‌ها در توزیع‌های مبتنی بر RHEL.
sudo yum install package_name
- dpkg
مدیریت بسته‌ها در سیستم‌های مبتنی بر دبیان.
sudo dpkg -i package.deb
45.service
مدیریت سرویس‌ها (شروع، توقف و راه‌اندازی مجدد سرویس‌ها).
sudo service service_name start
- systemctl
مدیریت سرویس‌ها در سیستم‌هایی که از Systemd استفاده می‌کنند.
sudo systemctl start service_name
47.mount
اتصال یک دستگاه ذخیره‌سازی یا پارتیشن به سیستم.
sudo mount /dev/sda1 /mnt
48.umount
جدا کردن یک دستگاه ذخیره‌سازی یا پارتیشن از سیستم.
sudo umount /mnt
49.reboot
راه‌اندازی مجدد سیستم.
sudo reboot
50.shutdown
خاموش کردن سیستم.
sudo shutdown now
51.df-h
نمایش اطلاعات فضای دیسک به صورت خوانا برای انسان.
df -h
- free
نمایش اطلاعات مربوط به حافظه سیستم (RAM).
free -h
نتیجه گیری
با تسلط بر این دستورات، شما می‌توانید به طور حرفه‌ای از سیستم‌عامل لینوکس استفاده کنید و کارهای روزمره خود را به‌صورت کارآمدتری انجام دهید. لینوکس به دلیل قدرت و انعطاف‌پذیری‌اش، یکی از محبوب‌ترین سیستم‌عامل‌های دنیا است و آشنایی با این دستورات پایه‌ای به شما کمک می‌کند تا از امکانات آن بهره‌مند شوید.برای کسب اموزش های بیشتر کلیک کنید.